اصول و مبانی تکنولوژی استیلت

قسمت اول

سطح مقطع راداری :
بنا به تعریف ، سطح مقطع راداری RCS عبارت است از شدت بازتاب امواج راداری از هدف ( اعم از سطحی و یا هوایی ) که با واحدی به نام " متر مربع " سنجیده می شود . لازم به توضیح است که سطح مقطع راداری هر جسم ، با تغییر زاویه تابش امواج راداری ، تغییر می کند . به عبارت دیگر ، سطح مقطع راداری جسم با توجه با زاویه دید راداری ان ( از روبه رو ، طرفین ، پشت و ... ) متفاوت است . لذا ممکن است که جسمی ، از زاویه ای ( مثلا رو به رو ) دارای حداقل بازتاب های راداری باشد ، ولی همین جسم از زوایای دیگر ، سطح مقطع راداری قابل توجهی داشته باشد .



همانطور که اشاره شد ، بازتاب راداری از اجسام مختلف از زوایای متفاوت ، یکسان نیست . لذا به عنوان معیار ، سطح مقطع راداری عبارت است از میزان بازتاب های راداری از کره ای فلزی با سطح دایره عظیمه معادل همان سطح مقطع . به عنوا نمثال ، سطح مقطع راداری یک متر مربع ، برابر است با شدت بازتاب راداری از یک گوی فلزی که سطح دایره عظیمه ان یک متر مربع باشد ( کره ای به قطر 112/8 سانتی متر ) سطح مقطع راداری اجسام با واحد دیگری با نام " دسیبل متر " ( dBsm ) نیز اندازه گیری می شود و بر مبنای " ضریب 10 لگاریتم بر مبنای 10 " ( 10log 10 ) می باشد . در این روش به عنوا نمثال ، سطح مقطع راداری هزار متر مربع معادل عدد 30 ، 100 متر مربع معادل 20 ، 1 متر مربع معادل صفر ، یک صدم متر مربع معادل منفی 20 و یک ده هزارم متر مربع ( یک سانتی متر مربع ) معادل منفی 40 است .


در همین رابطه ، تذکر این نکته ضروری است که بر طبق گزارشات غیر رسمی موجود ، سطح مقطع راداری بمب افکن B-2 و جنگنده F-22 از روبه رو ، معادل منفی 40 دسیبل متر ، جنگنده F-35 معادل منفی 30 دسیبل متر ( 10 برابر بیشتر از F-22 ) ، هواپیماهای B-1B و F/A-18 E/F معادل 0 و بمب افکن B-52 معادل +20 دسیبل متر مربع است . بنا به گزارشات غیر رسمی دیگر ، سطح مقطع راداری جنگنده جدید روسیه T-50 در حدود -10 دسیبل تخمین زده می شود .



علاوه بر شکل جسم و زاویه تابش امواج راداری ، طول موج رادار نیز در میزان شطح مقطع راداری اجسام ، تاثیر زیادی دارد . به عبارت دیگر ، سطح مقطع راداری ، با تغییر طول موج راداری ، تغییر می کند . لذا ممکن است که جسمی در طول موج راداری خاص ، دارای حداقل بازتاب های راداری باشد ، در حالیکه در طول موج های دیگر ، سطح مقطع راداری ان قابل توجه باشد . این همان پدیده است که برای مقابله با تکنولوژی رادارگریز ، توجه روز افزونی به ان می شود و در بخش سوم این سلسله مقالات ، بیشتر به ان خواهیم پرداخت .



به علاوه ، پدیده ای به نام " تشدید " ( Resonance ) نیز در میزان سطح مقطع اجسام دخالت دارد . در پدیده تشدید ، هر جسمی که انازه ان ، متناسب با طول موج الکترومغناطیسی باشد ، باعث ایجاد بازتاب های قوی ، بدون توجه به اینکه جسم استیلت باشد یا خیر ، می گردد . در همین رابطه ، بخش هایی از هواپیما ، نظیربال ، دم و یا ورودی هوای موتور و یا هر جز دیگر ، در صورت انطباق با طول موج رادار ، باعث ایجاد پدیده تشدید خواهد شد . همین پدیده باعث روی اوردن مجدد به رادارهای با طول موج بلند ، در محدوده امواج رادیویی UHF و VHF برای مقابله با تهدید هواپیماهای استیلت شده است که بحث در مورد ان را در بخش سوم این گزارش ( روش های مقابله با هواپیماهای استیلت ) پی خواهیم گرفت .

ادامه دارد...